Wat is Linux?
Sai Kiran Anagani - Unsplash

Wat is Linux? - Waarom zou je het wel/niet gebruiken?

Linux is een besturingssysteem, dat is het programma dat eigenlijk alles op je computer bestuurd. Voorbeelden van besturingssystemen zijn Windows en macOS. Linux is dus een soort van Windows. Linux is een van de meest gebruikte besturingssystemen op de wereld, de meeste servers (grote computers van bedrijven) gebruiken Linux, de meeste smartphones gebruiken een (aangepaste) Linux versie en ook veel andere apparaten zoals koelkasten kunnen een versie van Linux gebruiken.

Linux, het besturingssysteem

Linux Logo
Het Linux Logo

Zoals je net al las is Linux dus een besturingssysteem dat ervoor zorgt dat heel veel apparaten kunnen werken. Linux is ook eigenlijk niet echt één besturingssysteem, het is meer een combinatie van allemaal verschillende besturingssystemen die allemaal gebruik maken van dezelfde kern.

Die kern (ookwel Kernel genoemd) zorgt voor de belangrijkste functies van het besturingssysteem. Op de kern zijn dan later allemaal verschillende versies (ookwel distributies genoemd) gemaakt. Dat heeft als voordeel dat veel software werkt op verschillende Linux versies.

Ook is de Linuxkern heel efficiënt gemaakt waardoor het voor veel ontwikkelaars logisch is om gebruik te maken van Linux.

Linux, open source

Linux is open source. Wat betekent dat eigenlijk? Dat betekent dat Linux voor iedereen gratis te downloaden is, maar ook dat iedereen kan meehelpen om het beter te maken. Het voordeel hiervan is dat iedereen Linux heel makkelijk en gratis kan gebruiken.

Daarnaast omdat zoveel mensen Linux gebruiken, is het voor bedrijven heel handig om al hun producten werkend te krijgen met Linux. Of als ze een prodruct hebben gemaakt dat op Linux werkt, dan zouden ze functies aan Linux kunnen toevoegen die ze zelf nodig hebben.Hierdoor kan Linux heel snel ontwikkeld worden en kan dus iedereen snel de laatste functies gebruiken.

Andere (grote) besturingssystemen zijn juist niet open source, hierdoor kosten ze bijvoorbeeld geld. Denk bijvoorbeeld aan Windows dat wel €145,- kost (als je een computer koopt dan zit die prijs meestal al bij de prijs van je computer).

Wie gebruiken Linux?

Zoals je net al las maken de meeste servers gebruik van een versie van Linux. Zo maken (o.a.) Google, Facebook, Twitter en zelfs NASA gebruik van Linux. Bijna het hele internet werkt m.b.v. Linux.

Linux server

Maar de kans is heel groot dan jij zelf ook een keer gebruik hebt gemaakt van (een aangepaste versie van) Linux.

Als je nu een smartphone gebruikt dan maak je nu waarschijnlijk gebruik van Linux (tenzij een iPhone of iPad gebruikt). Android is namelijk een (aangepaste) versie van Linux. Als je ook een smartwatch hebt dan werkt die waarschijnlijk ook op Linux (bijna alle behalve de Apple Watch).

De kans is ook groot dat je smart-tv gebruikt maakt van een Linux versie. Zo draaien tv's van (o.a.) LG, Samsung, Sharp en Philips op een versie van Linux.

Daar blijft het niet bij, zo wordt Linux ook gebruikt in auto's (zoals in bijv. een Tesla), vliegtuigen (vooral in het entertainmentsysteem), treinen, wasmachines en nog veel meer.

Waarom Linux gebruiken?

Er zijn honderden redenen om Linux te gebruiken, maar hieronder zijn de belangrijksten.

Linux, voor programmeurs

Veel programmeurs maken gebruik van Linux. Als je bijvoorbeeld naar een website gaat (zoals deze) dan vraagt je computer om de website aan een server. De meeste van die servers gebruiken Linux. Hierdoor worden veel programma's (die dan niet direct door gebruikers zal worden gebruikt) ontwikkeld voor Linux. Dat is ook makkelijk voor de programmeurs, want dan hoeven ze niet steeds verschillende versies te maken.

 Programmeur

Daarnaast is Linux ook heel stabiel, het crasht bijna nooit. De beschikbaarheidsgraad voor de meeste Linux servers is daarom rond de 99,9%, dat betekent dat 99,9% van de tijd de server gewoon normaal werkt.

Linux, gratis voor ons allemaal

In tegenstelling tot Windows kan je (bijna) elke versie van Linux gratis gebruiken. Dus waarom €145,- betalen voor iets wat je ook gratis kan krijgen? Daarnaast is ook veel software dat je op Linux kan gebruiken helemaal gratis.

Linux, aanpassen totdat het is zoals jij het wilt

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Windows en macOS, kan je een computer met Linux erop vrijwel helemaal aanpassen zoals jij dat wilt. Aanpassingen zoals een andere browser tot hele andere menu's. Je kan alles aanpassen zoals je wilt.

Linux, veiliger dan Windows

Windows is het besturingssysteem van ongeveer 85% van alle computers. Hierdoor worden veel virussen gemaakt door hackers voor Windows, want de kans dat ze dan de meeste mensen kunnen hacken is het grootst. Als je dan dus een versie van Linux zou gebruiken dan is de kans dat je gehacked gaat worden veel kleiner.

Daarnaast is het veel lastiger om een virus op een Linux computer uit te voeren, want het kost nou eenmaal een aantal extra stappen om een programma op Linux te draaien.

Linux heeft ook een veel beter rechtensysteem dan Windows. Als je een programma wilt installeren op je (Windows) computer dan krijg je altijd een melding met de vraag of je er toestemming voor geeft. Die melding krijg ik zo vaak dat ik nu gewoon standaard op Ja klik.

Computerveiligheid

Op Linux kan je veel software downloaden uit een soort store waarin (vrijwel) alle software veilig is, ook kan je veel preciezer toestemming geven tot bepaalde gegevens. Hierdoor kunnen hackers ook niet zomaar bij al je data, ook al ben je gehacked.

Als laatste werken er veel meer mensen aan Linux dan aan Windows. Iedereen kan zelf de programmeercode van Linux lezen en als er een probleem tussen zit dan kan iedereen dat heel gemakkelijk zelf maken. 

Als je een beveiligingsprobleem op Windows hebt gevonden dan moet je het eerst aangeven bij Microsoft (de makers van Windows) en dan moet je maar hopen dat ze het zo snel mogelijk gaan maken.

Linux, draait goed op oude computers

Heb je nog een oude computer liggen die te traag is om te gebruiken? Er zijn speciale Linux versies die ervoor zorgen dat je jouw computer weer kan gebruiken. Computers met maar 256 MB RAM kunnen meestal wel een Linux versie draaien. Zo kan je die computer alsnog (veilig) op het internet browsen.

Oude computer

Waarom Linux niet gebruiken?

Hoewel Linux geweldig is, is het niet voor iedereen. In sommige gevallen is het juist onhandig of zelfs onmogelijk om (een versie van) Linux te gebruiken.

Linux en Office

Als je veel gebruikt maakt van Microsoft Office programma's, zoals Word, Powerpoint en Excel dan is het helemaal niet handig om Linux te gebruiken. Hoewel er alternatieven zijn, zoals LibreOffice, werken die altijd net iets anders. Ook kunnen deze alternatieven niet gebruik maken van de handige samenwerkingsfuncties van Office.

Linux en games

Hoewel er heel veel games zijn die wel op Linux werken, zijn er ook heel veel die juist niet werken. Technisch gezien is het vast mogelijk om deze games werkend te krijgen, maar dat is een heel gedoe en vaak werkt het ook nog eens trager dan op Windows.

Linux en de Command Line

Hoewel je op Linux heel veel programma's gewoon werkend kan krijgen zonder dat je allemaal commando's moet intypen in een terminal, gebeurd het nog best wel vaak dat je allemaal commando's moet opzoeken en intypen. Dit is nogal een gedoe en het (totaal) niet gebruiksvriendelijk.

Linux Command Line

Linux en gebruiksgemak

Linux werkt soms gewoon zonder dat je allemaal instellingen moet aanpassen, maar helaas gebeurt het vaak dat je dan instellingen moet aanpassen waar je eigenlijk niets van begrijpt.

Dat is natuurlijk helemaal niet gebruiksvriendelijk en als je niet de tijd erin wilt stoppen om het werkend te krijgen, dan kan je beter kiezen voor een besturingssysteem zoals Windows of macOS.

Distributies

Er zijn heel veel verschillende versies van Linux, al die verschillende versies worden distributies genoemd. Al die verschillende versies zien er (net iets) anders uit en sommige versies zijn juist beter dan andere versies in verschillende situaties. Daarom heb ik een lijst gemaakt met de meest belangrijke en bekende verschillende versies.

Ubuntu

Ubuntu
Ubuntu is een van de meest bekende Linux distributie, het wordt overal voor gebruikt en het zou eigenlijk alles moeten kunnen doen. Ubuntu is heel makkelijk te installeren en het ziet er prachtig uit. Een voordeel van Ubuntu is dat het steeds heel lang ondersteund wordt, er zijn versies die 5 jaar lang ondersteund worden. Hierdoor hoef je niet steeds elke paar maanden heel lang te updaten.

Omdat er heel veel mensen zijn die Ubuntu gebruiken, is het makkelijk om informatie te vinden en (mogelijke) problemen op te lossen.

CentOS

CentOS logo
CentOS is een bekende Linux distributie, deze versie is vooral gemaakt voor servers. Zo is er een grote focus op veiligheid, stabiliteit en de cloud. Ik zou CentOS gebruiken als je bijvoorbeeld je eigen webserver wilt maken en graag wilt dat je niet gehacked wordt.

Lubuntu

Lubuntu
Lubuntu is een versie van Ubuntu dat gemaakt is voor wat oudere computers, het is veel sneller dan Ubuntu omdat het (net iets) minder mooi uit ziet. Maar qua functionaliteit verlies je helemaal niets en je kan nu je oude computer weer gebruiken.

Android

Android Logo
Als je deze lijst doorleest dan ben je misschien een beetje verbaast als je Android ziet staan. Maar Android is gewoon gebouwd op de Linuxkern. Je kan helaas geen Android apps op je Linux computer draaien, maar technisch gezien is het wel Linux.

Android

Debian

Debian
Debian is een van de belangrijkste, misschien wel de belangrijkste Linux distributie. Heel veel andere Linux distributies zijn gebaseerd op Debian (waaronder Ubuntu). Debian is volledig open source en het kan bijna overal op draaien. Debian is het beste te gebruiken als je graag heel veel controle wilt over je computer en graag wilt dat het heel stabiel is. Helaas is Debian wel lastig om te begrijpen en het wordt minder lang ondersteund dan andere Linux distributies zoals Ubuntu.

Conclusie

Linux is een van de meest gebruikte besturingssystemen in de wereld. Het is gratis te gebruiken en iedereen kan helpen om het te ontwikkelen. De kans dat je zelf al een keer Linux hebt gebruikt is heel groot, zo draaien bijna alle smartphones op een versie van Linux.

Je kan Linux gebruiken omdat het gratis is, makkelijk op te programmeren is, makkelijk aan te passen is, veiliger is en draait op oudere computers. Redenen om Linux niet te gebruiken zijn dat het vaak niet werkt met programma's voor Windows en dat het lastig te gebruiken is.

Er zijn verschillende versies van Linux, waaronder Ubuntu en Android.


Credits

Linux is een trademark van het Linux Mark Institute. Ubuntu en Lubutu zijn een trademarks van Canoical Ltd. Cent OS is een trademark van Red Hat, Inc. Android is een trademark van Google LLC. Debian is een trademark van Software in the Public Intrest, Inc.